Impression management: De weg naar jouw nieuwe job? Of toch maar beter niet…

Impression Management tijdens een sollicitatie, wat is dat precies? Onder Impression Management wordt het proces verstaan dat individuen toepassen om het beeld te controleren en te beïnvloeden dat mensen van hen hebben. In high-stake omgevingen, zoals een sollicitatie, passen mensen strategieën toe om onder andere aan te tonen dat ze de nodige skills hebben en sociaalvaardig zijn.

Impression Management is iets dat iedereen bewust en onbewust toepast. Al vanaf jonge leeftijd worden we ons bewust van de perceptie van onze omgeving. Geleidelijk aan komt het besef dat je als individu die perceptie kan beïnvloeden. Maar de vraag die we ons vandaag gaan stellen is; wanneer gaat Impression Management te ver?

Als er al een situatie is waar Impression Management een belangrijke rol speelt, dan is dat zeker tijdens sollicitaties het geval. Maar hoe ver kan je gaan om de job te krijgen die je zo graag wil? Wanneer ga je te ver en wanneer ga je niet ver genoeg?

Hoe je het ook draait of keert, het sollicitatie-interview is het belangrijkste onderdeel tijdens het wervingsproces. Dit is vaak geen probleem voor extraverte persoonlijkheden, maar het kan ook een hindernis zijn voor zij die al angstzweet voelen opkomen bij het woord alleen. Onderstaande tips kunnen de laatste groep hopelijk een beetje helpen.

Uit onderzoek blijkt dat Impression Management werkt. De kans dat de interviewer jou als een geschikte kandidaat ziet, zowel op technisch als persoonlijk vlak, neemt toe. Hieronder kan je enkele tips vinden om Impression Management op een geslaagde manier toe te passen. Deze tips zijn vaak ook toepasbaar voor interviewers zelf.

Eerlijkheid

De belangrijkste grens om in je achterhoofd te houden is eerlijkheid. Je kan Impression Management gebruiken om waarheidsgetrouwe kenmerken en feiten in de verf te zetten, maar je kan het ook toepassen om de waarheid te verdraaien of ronduit foute informatie naar voren te schuiven. Leugens en halve waarheden hebben de gewoonte om boven water te komen. Eerlijkheid blijft de rode draad doorheen de volgende tips.

Blijf jezelf

Ondanks het feit dat de krapte op de IT-markt enorm is, is de persoonlijke klik tussen kandidaat en organisatie voor veel werknemers enorm belangrijk. Elk bedrijf heeft zijn eigen vibe en karakter. Daarom is het belangrijk om je eigen persoonlijkheid te laten doorschijnen in een interview. Jezelf anders voor doen is perfect vol te houden tijdens de sollicitatieperiode, maar op lange termijn niet houdbaar.

Non-verbaal

Als je je zinnen gezet hebt op een leuke job, in een bedrijf waarvan je denkt dat het een goede match kan zijn. Dan zijn er een aantal technieken die je kan toepassen om je kansen op een geslaagd interview te vergroten. Je bewust zijn van de impact die non-verbale communicatie kan hebben, kan je een streepje voorgeven op de concurrentie.

  • bewust oogcontact maken;
  • de houding en de bewegingen van de interviewer spiegelen;
  • hummen en knikken;
  • glimlachen.

Bovenstaande elementen zorgen ervoor dat de interviewer een positiever beeld krijgt van jou als persoon.

Self-promotion

Over de Belgen wordt al eens gezegd dat ze te bescheiden zijn. Een sollicitatiegesprek is zeker een omgeving om dit even achterwegen te laten, zolang je de eerste tip (eerlijkheid) blijft volgen. Een sollicitatie is de uitgelezen plaats om je eigen kennis en kunnen in de verf te zetten. Geef voldoende voorbeelden en omkadering van verworvenheden. Heb je bepaalde kennis nog niet, dan kan je altijd aantonen, met voorbeelden uit het verleden, dat je in staat bent om deze snel te verwerven.

Heb aandacht voor de tegenpartij

Aandacht hebben voor de persoon die tegenover je zit en het bedrijf dat er vertegenwoordigd wordt, is een belangrijk aandachtspunt. Interesse tonen, vragen stellen, linken leggen met jezelf … zorgen ervoor dat er een band gecreëerd wordt. Bekijk ook altijd eens de waarde die een bedrijf nastreeft, haal dit aan en geef aan welke voor jou belangrijk zijn en waarom.

Omkadering

Niemand is perfect, dit heeft zowel betrekking op persoonlijkheid, skills, carrière … Er is ook niemand die dat verwacht. Maar een duidelijke en heldere uitleg helpt wel om een en ander in perspectief te plaatsen. Zijn sollicitaties voor jou wat moeilijk? Geef dat dan ook aan in het gesprek. Het wil namelijk niet zeggen dat dit impact zou moeten hebben op job performance. Zijn er bepaalde gaten in jouw cv of komen er voornamelijk korte opdrachten naar voren? Ga dit gesprek dan niet uit te weg, maar geef uitleg en verklaar.

Aandacht besteden aan de perceptie die anderen over jou hebben is dus zeker niet negatief. Zolang je het gebruikt om eerlijke informatie in de kijker te zetten. Deceptie-technieken worden beter achterwegen gelaten. Andere mensen in een negatief daglicht plaatsen, overdreven excuses verzinnen, de fout bij anderen leggen… zijn zaken die geen goede indruk achterlaten. Dit zijn ook zaken waar interviewers meteen doorzien. Goed toegepast kan het dus voor meer zelfvertrouwen zorgen en de kansen op positieve feedback vergroten.

Deze blog werd gebaseerd op het werk “The Use of Impression Management Tactics in Structured Interviews: A Function of Question Type?” van Ellis et al. (2002) en “A Multi-Level Review of Impression Management Motives and Behaviors” van Boline et al. (2008).