Elk jaar opnieuw behalen duizenden studenten hun diploma hoger onderwijs. Enerzijds leidt dit tot heel wat euforie. Anderzijds zitten ze met veel nieuwe, bijkomstige onzekerheden. Wat nu? Hoe vind ik een eerste job? Welke job wil ik uitoefenen? Hoe verloopt een sollicitatieprocedure?
In normale omstandigheden hebben pas afgestudeerden reeds veel aan hun hoofd, maar hoe voelen schoolverlaters zich nu, in tijden waarin een ongeziene pandemie iedereen onzeker maakt. Welke invloed heeft de coronacrisis op het mentaal welzijn van deze schoolverlaters en op hun mogelijkheden op de arbeidsmarkt?
Hoe ziet de toekomst er uit?
Volgens Prof. Dr. Stijn Baert, arbeidseconoom aan Universiteit Gent en Universiteit Antwerpen, volgt de arbeidsmarkt rechtstreeks de economie. De gezondheid van onze economie volgt op zijn beurt het verloop van deze crisis. Voorspellingen over de toekomst van de arbeidsmarkt zijn bijgevolg afhankelijk van een aantal factoren. Prof. Dr. Baert legt uit dat er twee stappen gezet moeten worden: “In eerste instantie moeten we de gezondheidscrisis onder controle krijgen. Daarna kunnen we naar de economische gevolgen kijken. Naargelang deze gevolgen kunnen we een voorspelling maken over de toekomst van de arbeidsmarkt.”
Op korte termijn was er, in het begin van de coronacrisis, een zware terugval van het aantal vacatures. De verwachting is dat dit de komende maanden ook zo zal blijven. Het niveau van de vorige jaren zal nog lange tijd niet behaald worden. Dit gaat gepaard met een verschuiving van de machtspositie. Werkzoekenden kunnen minder eisen stellen tegenover werkgevers, die op hun beurt meer keuzes krijgen. Het is nog af te wachten of pas afgestudeerden hierdoor minder of net meer kansen zullen krijgen. In eerste instantie zou je denken dat werkgevers in deze situatie meer ervaren personen zouden aanwerven, die momenteel werkloos zijn. Pas afgestudeerden uit de Hogeschool of Universiteit kunnen echter een frisse wind laten waaien en kosten de werkgever veel minder.
Vrees voor toekomst gaat gepaard met bredere job search.
Uit een onderzoek van Prof. Dr. Stijn Baert, in samenwerking met Accent en NOWJOBS, bleek dat 71% van pas afgestudeerden vreest dat ze moeilijker een eerste job zullen vinden dan hun voorgangers.
Dit brengt enkele opvallende gevolgen met zich mee. Zo ziet men dat pas afgestudeerden sneller een job beginnen zoeken tijdens deze crisis, uit schrik dat de zoektocht langer zal duren dan in normale tijden. Daarnaast zijn ze ook minder kieskeurig dan hun voorgangers bij de keuze van een job. 50% van de respondenten die op zoek gaan naar een job, geeft aan dat ze in hun zoektocht zullen solliciteren voor jobs die niet meteen aansluiten bij hun studierichting of die ze anders niet zouden overwegen. Verder gaat 40% van de studenten, die de arbeidsmarkt zullen betreden, ervan uit dat ze zonder Corona al een job gevonden zouden hebben.
Amandis sprak met Arthur Cornelis (Bachelor Industrieel Product Ontwerp aan Howest Kortrijk – afgestudeerd januari 2020)
Tijdens zijn studies was Arthur, naar eigen zeggen, nogal een dromer die zich nog niet bezighield met het leven na de studententijd. “Ik had het gevoel dat het allemaal wel op zijn plooien zou komen. Nu ik afgestudeerd ben en met de feiten op de neus gedrukt wordt, ben ik genoodzaakt om realistischer om te gaan met mijn toekomst. Zo heb ik in een korte periode beslissingen moeten nemen in welke richting ik mijn carrière wil beginnen.”
Arthur is beginnen solliciteren in April. Tot op heden nog zonder succes. Volgens hem is dit volledig te wijten aan de Coronacrisis. Vele interessante opportuniteiten worden on hold gezet of verdwijnen zelfs van websites, waardoor Arthur momenteel zijn zoektocht breder heeft gemaakt. De bevindingen uit het onderzoek van Prof. Dr. Baert vinden we dan ook terug bij Arthur. Zo denkt hij ook dat hij meer kansen zou gekregen hebben buiten de Coronacrisis en dat hij zijn verwachtingen moet aanpassen. Hij is gerust dat hij een goede job zal vinden, maar weet echter niet of het een job zal zijn die in het verlengde ligt van zijn opleiding.
“Ik krijg veel de opmerking: “Het zal nu wel niet gemakkelijk zijn, met Corona.” Ik ben echter naar werk beginnen zoeken toen de Coronacrisis volop bezig was, dus ik ken geen andere omgeving.”
Arthur blijft echter positief. Volgens hem zullen bedrijven creatief genoeg zijn om nieuwe kansen te creëren voor schoolverlaters. Hij verwacht dat vacatures, die on hold geplaatst werden, terug open zullen komen en dat er nieuwe vacatures zullen bijkomen wanneer de economie zich stabiliseert. “Zelf zal ik mij ook moeten aanpassen, creatief zijn en mijn interesseveld breder maken zullen mijn zoektocht naar een job bevorderen.” aldus Arthur.
Daarnaast denkt hij dat het extra moeilijk zal worden voor schoolverlaters aangezien bedrijven eerder op zoek gaan naar ervaring dan theoretische kennis. Zo zullen juniors met een aantal jaren ervaring, die onlangs ontslagen werden, meer kans hebben om een bepaalde job te krijgen dan pas afgestudeerden die niet meteen dezelfde meerwaarde kunnen bieden aan de werkgever.
Nog enkele tips van Amandis aan nieuwkomers op de arbeidsmarkt:
- Zorg voor een up-to-date LinkedIn profiel
Een duidelijk en volledig profiel op LinkedIn kan wonderen doen bij de zoektocht naar een job. Zorg ervoor uw studies en/of werkervaring duidelijk omschreven worden. Gebruik trefwoorden om uw ervaring uit te lichten en stel uw profiel open voor nieuwe opportuniteiten. Op die manier zullen recruiters uw profiel veel sneller terugvinden wanneer zij een vacature hebben die matcht met uw profiel.
- Een recent CV
Een originele CV kan er uit springen, maar wees voorzichtig. Een filmpje of schatkaart als CV kan, wanneer niet perfect opgesteld, vaak ook negatief onthaald worden. Zorg ervoor dat jouw CV niet te lang is, hierdoor zullen essentiële competenties beter naar voor komen. Daarnaast mag het natuurlijk ook niet te kort zijn, aangezien er genoeg informatie in moet staan. Relevante ervaring zoals een stage of buitenlandse Erasmus ervaring zijn zaken die op jouw CV zeker naar voor gebracht moeten worden.
- Wees voorbereid op sollicitatiegesprekken
Zoek de organisatie die je bezoekt en functie waarvoor je solliciteert op zodat je weet waar je je aan kan verwachten. Hoe groot is de organisatie? Wat doen ze? Hoe heten de personen met wie ik een gesprek zal hebben? Welke competenties heeft iemand in deze functie nodig? Daarnaast kan je ook op voorhand oefenen hoe je jezelf zal voorstellen en hoe je jezelf zal verkopen. Elk sollicitatiegesprek is immers ook een moment om de Salespersoon in jezelf naar boven te halen. Je moet de werkgever kunnen overtuigen waarom hij/zij voor jou moet kiezen, en niet voor die vijftig andere sollicitanten.
- De eerste indruk zegt veel
Hoe je het ook draait of keert, de eerste indruk die je op iemand maakt, is van cruciaal belang. De eerste seconden dat de recruiter en/of werkgever je ziet, zal hij/zij een bepaald beeld van je krijgen. Expliciet of impliciet ontstaan op dat moment steeds vooroordelen. Zorg er dus voor dat je gekleed bent naargelang de stijl van de organisatie en wees zelfzeker in je houding en communicatie.
- Mimiek en gestiek
Mimiek en gestiek tijdens een sollicitatiegesprek zijn minstens even belangrijk als wat je te vertellen hebt. Zorg ervoor dat je zelfzeker en geloofwaardig overkomt tijdens het gesprek. Zit niet aan tafel zoals thuis in de zetel. Zit rechtop, met de handen boven tafel en gebruik lichaamstaal om zaken die je vertelt meer duiding te geven.
- Blijf jezelf
Zoals ik hierboven reeds vermeld heb, is jezelf verkopen een belangrijk aspect van solliciteren. Je mag jezelf echter niet anders voordoen dan je bent. Eenmaal je een job krijgt, zal je op de werkvloer immers ook moeten waarmaken wat je vertelde tijdens het sollicitatiegesprek.
