Ergonomie op het werk, een topic dat meer en meer in de media komt. Jammer genoeg worden de goed bedoelde tips vaak over boord gegooid omdat ze gepaard gaan met allerlei dure hulpmiddelen.
Amandis sprak met een expert binnen dit vakgebied. Mathieu heeft een bachelor ergotherapie behaald aan de Hogeschool Gent en maakt deel uit van het rugschool team op zijn werk.
Waarom is ergonomie nu zo belangrijk?
“Ergonomie speelt een heel grote rol in alle aspecten van ons leven. Ik kom vaak in aanraking met cliënten die geopereerd zijn aan de rug. Veelal zijn ze zelf verwonderd ‘wij doen nochtans geen fysiek zware job’, ‘ik sleur niet vaak met zware objecten’, enzoverder. Mensen onderschatten vaak de impact van een slechte houding op hun lichaam.”
(https://www.verv.be/over-verv/cijfers/)
Dit wordt ook bevestigd door de cijfers rond ergonomie uitgebracht door het VerV (Beroepsvereniging voor Ergonomie), waaruit blijkt dat 57% van de werkgerelateerde gezondheidsproblemen fysieke klachten zijn. Daarnaast staat het lang stilzitten met stip op één als het gaat om fysieke belasting op het werk.
Concrete tips
Een eerste belangrijke regel is dat de voeten en de neus steeds in dezelfde richting moeten wijzen. Denk maar aan een meeting: beter om recht tegenover elkaar te zitten, dan schuin naast elkaar.
Andere gemakkelijk toepasbare regels zijn:
- Om het halfuur eens even bewegen: zet de printer bijvoorbeeld niet naast uw bureau, maar zorg dat u eens recht moet staan. Daarnaast kunt u eens naar het toilet gaan, water of koffie halen, enzoverder.
- Wissel eens af tussen een zitbal en uw bureaustoel, 15 à 20 minuten per dag is voldoende (tip: doe dit ook niet te lang want dit is belastend voor de rompspieren)
-
Probeer af en toe eens rechtstaand te werken: loop eens rond als u aan het bellen bent, een aparte verhoogde tafel in de werkplek of een standingdesk kunnen hierbij ook helpen.
Belangrijk is de positie aan uw bureau
Ten eerste is een bureaustoel met armleuning sterk aanbevolen!
- Check of uw enkels, knie en heup een hoek van 90° vormen
- Zorg dat u steeds met uw onderrug tegen de leuning van de stoel zit
- Ellebogen moeten kunnen rusten op de armleuningen in een stand van 90°
- Stoelhoogte moet aangepast worden aan tafelhoogte. Dit kunt u checken doordat uw polsen moeten kunnen rusten op uw bureau, terwijl u met behulp van uw armleuningen een hoek van 90° moet maken met uw ellebogen (zie afbeelding 1).
- Indien uw bureautafel te hoog is, voorzie dan een steuntje voor de voeten. Voeten moeten steeds kunnen rusten op de vloer of op een steuntje
- Voor de afstand tot de bureau te bepalen checkt u of enkel de polsen en de handen op de bureau kunnen steunen
- Bureaustoel moet ‘los’ staan, zodat hij niet statisch is en naar achter kan buigen
Positie van uw laptop / PC
U gebruikt het best een extern toetsenbord, die vlak op uw bureau staat, maak dus geen gebruik van de clipjes op de achterzijde.
- Het scherm moet op 50 cm van uw lichaam staan en de bovenkant van het scherm (camera) is op ooghoogte. Een laptopondersteuner kan hierbij helpen.
- Een ideale helderheid van het scherm is tussen de 400 en de 600 lux. TIP: download de gratis app ‘f.lux’, die past automatisch uw helderheid aan aan uw omgeving zodat uw ogen het minst belast worden.
- Moet u een document overtypen? Leg dit document dan op een houder in plaats van op de bureau
Is er budget?
Indien uw werkgever (of jezelf) een bepaald budget heeft is het aangeraden om te investeren in een externe muis (vermijd het gebruik van de laptopmousepad), liefst één die zijstand toelaat. Dit is zeker van belang voor bv. software programmeurs, system engineers, … (zie afbeelding 2). Daarnaast kunt u een extra hulpstuk kopen voor uw bureaustoel die extra lende steun geeft.
Wagen
Bent u vaak op de baan en hebt u vaak materiaal of vervangstukken mee voor klanten? Let er dan op dat u de zwaarste objecten vooraan in de koffer legt, op die manier kunt u er het gemakkelijkste aan en hoeft u zich niet te overstrekken. Probeer ook steeds steunpunten te zoeken wanneer u in- en uitlaadt. Laat de stukken gerust eens even rusten op uw achterbumper.
Daarnaast is de positie in de wagen ook van belang. Zorg ervoor dat uw polsen over het stuur hangen wanneer u met uw rug volledig tegen uw stoel zit. Het is belangrijk dat u steun voelt in uw nek, ter hoogte van uw schouderbladeren en uw onderrug. Indien er budget is kan er een hulpstuk voor betere lende steun aangeschaft worden, een voorbeeld is de ‘BetterBack’.
Moet u vaak werken aan machines?
Wanneer u vaak aan machines (bijvoorbeeld printers) moet werken die zich op de grond bevinden is het belangrijk om door de knieën te buigen of een knieval te doen.
Tot slot
Als afsluiter willen we het graag nog hebben over de voordelen van een ergonomische werkomgeving. Wanneer we specifiek inzoomen op ergonomie op het werk, zien we dat dit inspeelt op verschillende factoren. Als eerste zijn er de lichamelijke klachten zoals nek-, rug-, en schouderproblemen. Bij een goede ergonomische houding worden onze gewrichten en spieren ontlast. Dit zorgt ervoor dat de lichamelijke klachten afnemen. Dit heeft als gevolg dat er voor de werkgever ook minder ziekteverzuim is. Als tweede zorgt een ergonomische houding voor een betere concentratie, wat de productiviteit ten goede komt. Als derde blijkt dat een goede ergonomie zorgt voor een grotere job tevredenheid.
van der Voordt, T., Maarleveld, M., & Attema, J. (2006). Gebruikers over hun kantooromgeving: Cross-case analyse van acht projecten. Stichting Kenniscentrum Center for People and Buildings.
